24-30 Nisan Dünya Aşı Haftası

29 04 2025

24-30 Nisan Dünya Aşı Haftası

Aşılama her yıl milyonlarca insanın hayatını kurtaran en başarılı, etkili ve düşük maliyetli sağlık müdahalelerinden biridir. Aşılanan birey, hastalıktan korunmanın yanı sıra hastalığın toplumda dolaşmasını engelleyerek aşı olmamış kişileri de korur. Bağışıklama, sağlıkla ilgili kazanımlarla birlikte ekonomik ve sosyal kazanımlar da sağlar. Her yıl 24-30 Nisan tarihleri arasında kutlanan Dünya Aşı Haftası'nın amacı, aşılamanın önemi hakkında toplumsal farkındalığı artırarak daha fazla çocuğun ve yetişkinin aşıyla önlenebilir hastalıklardan korunmasını, böylece bu hastalıklardan kaynaklanan engelliliğin ve can kayıplarının önlenmesini sağlamaktır.

Ayrıca aşı haftası, bağışıklamanın başarılarını kutlamak, kurtarılan hayatlar üzerindeki etkisini vurgulamak ve rutin aşılama çalışmalarını güçlendirmeye yönelik çabaları desteklemek için önemli bir fırsat sunmaktadır.

Genişletilmiş Bağışıklama Programı

Dünyada ve Türkiye'de yürütülen Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP), her çocuğun hayat kurtaran aşılara eşit erişimini sağlamaya yönelik küresel bir çabadır. GBP, sistematik aşılama programları aracılığıyla çeşitli bulaşıcı hastalıklarla mücadele etmeyi ve önlemeyi amaçlamaktadır. Bu program kapsamında ülkemizde çocukluk döneminde 13 hastalığa karşı (difteri, boğmaca, tetanos, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, tüberküloz, çocuk felci, hepatit B, hepatit A, suçiçeği, hemofilus influenza tip b, pnömokok'a bağlı hastalıklar) aşı uygulanmaktadır.

Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimi Güncellendi

Türkiye'de 2025 yılında, Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimi ve gebelik dönemi aşılamalarında uygulamaya alınan yenilikler mevcuttur.

???? 1998 yılından beri uygulanan hepatit B aşısı ile 2008'den beri uygulanan 5 bileşenli karma aşıyı bir araya getiren 6 bileşenli karma aşı [difteri, asellüler boğmaca, tetanos, inaktif polio (çocuk felci), hemofilus influenza tip b, hepatit B], Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimi'ne alınmış ve Nisan 2025 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır.

???? Anneyi ve yenidoğanı, tetanos ve difteri hastalıklarından korumak amacıyla hâlihazırda gebelere uygulanmakta olan Td (tetanos, difteri) aşısı, asellüler boğmaca aşısı bileşeninin de eklenmesiyle Tdab (tetanos, difteri, asellüler boğmaca) aşısı olarak güncellenmiş ve Nisan 2025 tarihi itibariyle her gebelik döneminde bir dozun Tdab aşısı şeklinde uygulanmasına başlanmıştır.

Genişletilmiş Bağışıklama Programı Sayesinde Önemli Başarılara Ulaşıldı

Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) sayesinde büyük başarılara imza atılmıştır. Bu başarılardan en önemlisi, tarihte büyük salgınlara ve ölümlere yol açtığı bilinen çiçek hastalığının bağışıklama sayesinde 1977 yılından bu yana görülmemesidir.

Benzer şekilde, önemli bir çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan çocuk felci (poliomyelit) hastalığına karşı dünya genelinde yapılan yaygın aşılama çalışmaları sayesinde hastalık yok edilme aşamasına gelmiştir. Türkiye'de son çocuk felci vakası 1998 yılında görülmüş ve ülkemizin de içinde bulunduğu Dünya Sağlık Teşkilatı Avrupa Bölgesi, 21 Haziran 2002'de "Poliodan Arındırılmış Bölge" sertifikası almıştır.

1994 yılında başlatılan Maternal-Neonatal Tetanos (MNT) Eliminasyonu Programı da başarıya ulaşmış ve Türkiye, Nisan 2009 itibarıyla yenidoğan tetanosunu elimine etmiş (yok etmiş) ülkeler arasına girmiştir.

Aşılama Programındaki Aşılar Ücretsiz Olarak Uygulanıyor

Aşılama her çocuk için yaşamsaldır, her çocuğun sağlıklı yaşama hakkı vardır. Çocuklarını aşılatmak ebeveynlerin en önemli sorumluluklarından biridir.

Erişkin yaş gruplarından özellikle ek aşılamalara ihtiyacı olanlar ile gebeler, yaşlılar, kronik hastalığı olanlar, bağışıklık yetmezliği bulunanlar ve diğer risk gruplarındaki kişiler de sağlık risklerini azaltmak amacıyla gerekli aşıları hekimlerinin tavsiyelerine uyarak yaptırmalıdır.